Czy IKE/IKZE to program tylko emerytalny?

Czy wiesz, że na IKE i IKZE może skorzystać cała wielopokoleniowa rodzina?

Czy IKE/IKZE to program tylko emerytalny? - Konstrukcyjnie tak, ale to w jaki sposób będziesz oszczędzał i jak wykorzystasz zaoszczędzone pieniądze zależy już tylko od Ciebie. Posłużę się kilkoma przykładami. Spójrz na zdjęcie powyżej i przyjmij, iż jest to rodzinne spotkanie 4 pokoleń.  W kogo chcesz się najpierw wcielić? Opiszę kilka możliwości niestandardowego wykorzystania IKE/IKZE, sytuacje są przykładowe, nie powiązane z sobą, występują w nich jednak te same osoby - znane nam ze zdjęcia. Zacznijmy od dziadka - na imię ma Władek, lat 82. Od lat już jest na emeryturze.

Wariant I - Panu Władkowi dobrze się powodziło, oszczędzał od wielu lat na IKE. Spełnił już warunki, które pozwalają mu dokonywać wypłat (jednorazowo lub w ratach), co czyni. Jednak nie dlatego, że ich potrzebuje. Postępuje tak dlatego, ponieważ ma świadomość, że długoterminowe oszczędzanie jest bardzo ważne i wypłacone pieniądze przekazuje w darowiźnie swojemu wnuczkowi Kacprowi (pierwszy od lewej na zdjęciu, lat 29). Wie doskonale, że oszczędzanie powinniśmy zacząć w jak najmłodszym wieku. Kacper z kolei, świeżo upieczony ojciec, dopiero rozpoczyna swoją karierę. Radzi sobie całkiem dobrze, ale na tym etapie życia nie jest w stanie oszczędzać na emeryturę w takich kwotach, jakich by chciał. Otrzymane od dziadka pieniądze wpłaca na swoje IKZE (tak przy okazji - są one zwolnione od podatku i darowizn, należy jednak dokonać zgłoszenia darowizny w urzędzie skarbowym). Przy rozliczeniu zeznania rocznego w przyszłym roku Kacper odlicza od dochodu dokonaną wpłatę i otrzymuje zwrot, który z kolei wpłaca na specjalny rachunek. Uzbierane w ten sposób środki w przyszłości zostaną przeznaczone na sfinansowanie studiów dla jego dziecka, kilkumiesięcznego Antoniego (który jednocześnie jest prawnuczkiem Władka).

Wariant II - niestety życie nie rozpieszczało Pana Władka i nie udało mu się zaoszczędzić wystarczającej kwoty, aby na emeryturze żyć tak jak sobie wymarzył. Wszystkie bieżące dochody były przeznaczane na utrzymanie rodziny oraz edukację syna Mariana (lat 58, pierwszy od prawej, ojciec Kacpra). Od wczesnych lat edukacji zapewniał swojemu synowi płatne korepetycje językowe oraz przedmiotów ścisłych. Marian z bardzo dobrymi wynikami ukończył Politechnikę Gdańską i jego kariera budowała się szybciej niż większości rówieśników. Po 1989 roku korzystając ze swojej wiedzy, doświadczenia i kontaktów rozpoczął własną działalność. Dzisiaj po wielu latach jest to bardzo prężnie działająca międzynarodowa firma. Jak nietrudno się domyślić Marian ze swojej działalności uzyskuje wysokie dochody. Cały czas ma jednak świadomość, że nie byłby w tym miejscu dzisiaj gdyby nie fakt, iż rodzice przeznaczali na jego edukację większość wolnych środków. W związku z tym, od wielu lat przekazuje w darowiźnie rodzicom kwoty odpowiadające wysokości wpłat na IKE i IKZE, które oczywiście były tam wpłacane. Dzięki temu, oni dzisiaj mają godną emeryturę, podczas której mogą sobie pozwolić na wszystkie zachcianki. Ciężko na to pracowali, a syn Marian im się odwdzięczył (niemal jak w bajce).

Wariant IIIa - w dalszym ciągu omawiamy sytuację Mariana i jego taty - Władka. Marian po wielu latach pracy jest w stanie odkładać na emeryturę, jednak chciałby również pomagać swoim rodzicom. Postanowił, iż będzie oszczędzał z wykorzystaniem rachunku IKZE, natomiast zwrot podatku, który otrzymuje corocznie przy okazji rozliczenia podatkowego przekazuje rodzicom w darowiźnie.    

Wariant IIIb - Mariana sytuacja finansowa, pozwala na oszczędzania większej kwoty aniżeli wynosi maksymalny roczny limit IKZE. Postanowił więc założyć więcej IKZE. Hmmm.... jak to możliwe? Jedno na siebie, drugie na tatę Władka, trzecie na niewidoczną na zdjęciu mamę Helenę. Sytuacja wygląda następująco. Marian otrzymuje zwrot podatku i przekazuje go w darowiźnie rodzicom (jak w wariancie IIIa), ale przekazuje również darowiznę mamie i tacie aby dokonali wpłat na własne IKZE (do których otwarcia ich przekonał). Rodziców nie stać na zasilanie IKZE - oni już przecież chcą wypłacać pieniądze, a nie wpłacać. Ale Marian umówił się z rodzicami, iż wskażą go jako osobę uposażoną w swoich rachunkach IKZE i nigdy nie wypłacą tych środków. Czyli rodzice co roku będą otrzymywać zwrot podatku tytułem oszczędzania IKZE, a po ich śmierci Marian odzyska przekazane im wcześniej pieniądze (będzie mógł je przetransferować na swoje IKZE).

Wariant IV - Marian i Helena mają oszczędności, które mają im zapewnić godziwy byt na emeryturze. Ich tolerancja ryzyka jest bliska zeru, w związku z tym swoje oszczędności przechowują na depozytach bankowych. Wnuczek Kacper podpowiedział, im aby oszczędzali na rachunkach IKE i IKZE, dzięki czemu efektywność ich oszczędzania wzrośnie, ze względu na fakt zwolnienia z konieczności płacenia podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki). W związku z faktem korzystania z lokat bankowych swoje rachunki emerytalne również otworzyli w banku. Poza zwolnieniem z podatku od zysków kapitałowych uzyskują co rok zwrot z urzędu skarbowego.

Andrzej Jelinek, TKF